Κατερίνα Αγγελάκη Ρουκ: “Στον ουρανό τού τίποτα με ελάχιστα”

Η Κατερίνα Αγγελάκη Ρουκ έφυγε χτες από τη ζωή αφήνοντας το σπουδαίο έργο της ως κληροδότημα σε έναν κόσμο εικόνων, όπου οι λέξεις χάνουν όλο και περισσότερο το νόημά της…

Γεννήθηκε στην Αθήνα στις 22 Φεβρουαρίου 1939. Πνευματικός της πατέρας ο Νίκος Καζαντζάκης, η επιρροή του οποίου στάθηκε καθοριστική. Ο Καζαντζάκης την παρότρυνε να δημοσιεύσει το ποίημά της “Μοναξιά”, που συνέγραψε μόλις στα 17 της χρόνια, στέλνοντας ο ίδιος γράμμα στον Γιάννη Γουδέλη, διευθυντή του περιοδικού “Καινούρια Εποχή”, γράφοντας: «Παρακαλώ, δημοσιεύστε αυτό το ποίημα, το έχει γράψει μία κοπέλα που δεν έχει βγάλει ακόμα το γυμνάσιο. Είναι το ωραιότερο ποίημα που διάβασα ποτέ!». Αυτό ήταν μόνο η αρχή για την ενασχόλησή της με την ποίηση και τη μετάφραση.

 

Το έργο της μεταφράστηκε σε περισσότερες από δέκα γλώσσες. Έντονο στοιχείο της ποίησής της η καταφυγή σε φανταστικές χώρες. Πηγή έμπνευσής της η ποίηση το Καβάφη. Έχοντας σπουδάσει διερμηνέας-μεταφράστρια, μετέφρασε, μεταξύ άλλων, Πούσκιν, Σαίξπηρ κ.α.

Το 1962 τιμήθηκε με το Α΄Βραβείο Ποίσης της Γενεύης. Το 1985 τιμήθηκε με το Β΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης. Το 2000 τιμήθηκε με το Βραβείο Ουράνη από την Ακαδημία Αθηνών και το 2014 της απονεμήθηκε το Μεγάλο Βραβείο Γραμμάτων για το σύνολο του έργου της. Έφυγε από τη ζωή στις 21 Ιανουαρίου 2020.

Στον ουρανό τού τίποτα με ελάχιστα

Από την κλειδαρότρυπα κρυφοκοιτάω τη ζωή

την κατασκοπεύω μήπως καταλάβω
πώς κερδίζει πάντα αυτή
ενώ χάνουμε εμείς.
Πώς οι αξίες γεννιούνται
κι επιβάλλονται πάνω σ’ αυτό που πρώτο λιώνει:
το σώμα.
Πεθαίνω μες στο νου μου χωρίς ίχνος αρρώστιας
ζω χωρίς να χρειάζομαι ενθάρρυνση καμιά
ανασαίνω κι ας είμαι
σε κοντινή μακρινή απόσταση
απ’ ό,τι ζεστό αγγίζεται, φλογίζει…
Αναρωτιέμαι τι άλλους συνδυασμούς
θα εφεύρει η ζωή
ανάμεσα στο τραύμα της οριστικής εξαφάνισης
και το θαύμα της καθημερινής αθανασίας.
Χρωστάω τη σοφία μου στο φόβο∙
πέταλα, αναστεναγμούς, αποχρώσεις
τα πετάω.
Χώμα, αέρα, ρίζες κρατάω∙
να φεύγουν τα περιττά λέω
να μπω στον ουρανό τού τίποτα
με ελάχιστα.

 
Κατερίνα Αγγελάκη Ρουκ