STEFAN ZWEIG
ΣΚΑΚΙΣΤΙΚΗ ΝΟΥΒΕΛΑ

Eίχα γύρω μου διαρκώς τα ίδια πράγματα, τα ίδια και τα ίδια φριχτά πράγματα. Δεν υπήρχε τίποτα ικανό να με αποσπάσει από τις σκέψεις μου, από τις τρελές φαντασιώσεις μου, από τις νοσηρές εμμονές μου. […] Ένιωθα σιγά σιγά τα νεύρα μου να σπάνε κάτω απ’αυτή την τρομερή πίεση του Τίποτα και, συνειδητοποιώντας τον κίνδυνο, έβαζα τα δυνατά μου και μεγάλωνα τις προσπάθειες μου για να βρω ή να εφεύρω κάτι που θα μου αποσπούσε την προσοχή. Δοκίμαζα να θυμηθώ όλα όσα ήξερα κάποτε: τα ποιηματάκια των παιδικών μου χρόνων, τον Όμηρο που είχα μάθει στο γυμνάσιο, τις παραγράφους του Αστικού Κωδικα. Ύστερα έκανα λογαριασμούς, πρόσθετα και διαιρούσα τυχαίους αριθμούς. Αλλἀ η μνήμη μου δεν μπορούσε να στηριχτεί πουθενά μέσα σ’αυτό το χάος. […]

MIGUEL DE UNAMUNO
ΤΟ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ ΤΟΥ ΔΟΝ ΣΑΝΔΑΛΙΟ, ΣΚΑΚΙΣΤΗ

Υπάρχει ένας κακόμοιρος, που μέχρι στιγμής έχει κινήσει πιο πολύ το ενδιαφέρον μου. Τον λένε (πολύ σπάνια, είν’ η αλήθεια, γιατί είναι ελάχιστοι αυτοί που του μιλάνε, αφού ούτε αυτός μιλάει σε κανέναν), τον λένε ή λέγεται δον Σανδάλιο, και δεν πρέπει να κάνει άλλη δουλειά. Δεν μπόρεσα να μάθω τίποτα για τη ζωή του, μα ούτε μ’ ενδιαφέρει και πολύ. Προτιμώ να τη φαντάζομαι. Στη Λέσχη έρχεται μόνο και μόνο για να παίξει σκάκι, κι αυτό κάνει, χωρίς να λέει λέξη, με αρρωστημένο πάθος. Θαρρείς και, γι’ αυτόν, έξω απ’ το σκάκι δεν υπάρχει κόσμος. Οι άλλοι εταίροι τον σέβονται, ίσως και να τον αγνοούν, έστω και, όπως μου φάνηκε, μ’ ένα χαμόγελο οίκτου. Μπορεί να τον θεωρούν μανιακό. Παρ’ όλα αυτά, πάντα βρίσκει συμπαίκτη, ίσως από συμπόνοια.

HONORÉ DE BALZAC
ΤΟ ΑΓΝΩΣΤΟ ΑΡΙΣΤΟΥΡΓΗΜΑ

Προορισμός μας είναι να συλλάβουμε το πνεύμα, την ψυχή, τη φυσιογνωμία των πραγμάτων και των ανθρώπων. Οι χρωματισμοί, οι χρωματισμοί! Μα οι χρωματισμοί είναι ό,τι τυχαίο συμβαίνει μέσα στη ζωή, δεν είναι η ίδια η ζωή. Ένα χέρι […] δεν είναι μόνο μέρος του σώματος· εκφράζει και προεκτείνει μια σκέψη που πρέπει να συλλάβουμε και ν’αποδώσουμε. Ούτε ο ζωγράφος ούτε ο ποιητής ούτε ο γλύπτης πρέπει να διαχωρίζουν το αποτέλεσμα απ’ την αιτία, διότι και τα δύο είναι αλληλένδετα με τρόπο ανυπέρβλητο! Σ’ αυτό έγκειται ο αληθινός αγώνας!

JUNICHIRO TANIZAKI
ΤΟ ΕΓΚΩΜΙΟ ΤΗΣ ΣΚΙΑΣ

Αυτά που ήδη χάσαμε απ’ τον κόσμο της σκιάς, θέλω να προσπαθήσω να τα ανακαλέσω τουλάχιστο μέσα στη σφαίρα της λογοτεχνίας. Στο παλάτι που λέγεται λογοτεχνία, τα υπόστεγα θέλω να είναι βαθιά και οι τοίχοι σκοτεινοί· θα σπρώξω καθετί που χτυπάει στο μάτι μες στο σκοτάδι, θα προσπαθήσω να απογυμνώσω τα εσωτερικά από κάθε άχρηστη διακόσμηση. Δεν θέλω να’ ναι όλα τα σπίτια έτσι, αλλά θα ήταν καλά να υπήρχε έστω κι ένα μόνο τέτοιο σπίτι. Όπου για δοκιμή να μπορούμε να σβήσουμε τα φώτα, να δούμε πώς θα’ ναι επιτέλους χωρίς αυτά. […]

ANTONIO TABUCCHI  
ΤΑΞΙΔΙΑ ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΤΑΞΙΔΙΑ

[…] σε τελευταία ανάλυση, έχω ταξιδέψει πολύ, το παραδέχομαι· πήγα και έζησα σε πολλά μέρη. Κι αυτό το νιώθω ως μεγάλο προνόμιο, διότι να ακουμπάμε τα πόδια στο ίδιο έδαφος για όλη μας τη ζωή, μπορεί να μας οδηγήσει σε μια επικίνδυνη παρεξήγηση, να μας κάνει να πιστέψουμε ότι αυτή η γη μας ανήκει, σαν να μην έχουμε δανειστεί, όπως έχουμε δανειστεί τα πάντα σε αυτή τη ζωή. Ο Κωνσταντίνος Καβάφης το είπε σε ένα εξαιρετικό ποίημα, την Ιθάκη: το ταξίδι έχει έννοια μόνον όσον αφορά τον εαυτό του, το ότι είναι ταξίδι. Κι αυτό αποτελεί ένα μεγάλο δίδαγμα, αν φανούμε ικανοί να το κατανοήσουμε: είναι όπως η ύπαρξή μας, της οποίας η βασική σημασία είναι ότι τη ζήσαμε.

PACO IGNACIO TAIBO II 
ΠΕΡΑΣΤΙΚΟΣ

Κανένας δρόμος δε θα πάρει το όνομα του Σάν Βισέντε. Ακόμα και σήμερα είναι μονάχα ένας λεκές, ένα κομμάτι σύννεφο. «Η σκιά της σκιάς» θα πω για εκείνον και για άλλους φίλους του σε κάποιο μυθιστόρημα.

Σκαλίζοντας αρχεία, μέσα σε παλιά χαρτιά και μικροφίλμ, το όνομά του εμφανιζόταν εδώ και κει. Μερικές φορές αρκεί για να υφάνεις ένα κομματάκι ιστορία· ποτέ δεν φτάνει για να ολοκληρωθεί. Δεν υπάρχει κείμενο με την υπογραφή του, ούτε μια παρέμβασή του σε συνέδριο στενογραφημένη, ούτε ένα δικό του άρθρο ολόκληρο. Δεν υπάρχουν φωτογραφίες, ούτε αποδείξεις ενοικίου στο όνομά του (ποτέ δεν είχε σπίτι), ούτε πιστοποιητικό γάμου ή εγγραφές γεννήσεων παιδιών σε μητρώα. Μόνο σκόρπια αποσπάσματα σε στήλες εφημερίδων, που δημιουργούν μια σκιά του ανθρώπου εκείνου […]

---

Περισσότερα http://www.agra.gr/

---