Γράφει η συντάκτρια Μαριορή Γρηγορίου

Μνημείο-σύμβολο της Θεσσαλονίκης, ο επιβλητικός Λευκός Πύργος δεσπόζει εδώ και 6 αιώνες στο παραλιακό μέτωπο της πόλης. Χτίστηκε το 15ο αι., μετά την άλωση της Θεσσαλονίκης από τους Οθωμανούς, στη θέση παλαιότερης βυζαντινής οχύρωσης, και αποτελούσε έναν από τους τρεις πύργους, ο οποίος συνέδεε το ανατολικό με το παραθαλάσσιο τείχος της πόλης. Στη διάρκεια των αιώνων έλαβε διάφορες ονομασίες: Πύργος του Λέοντος, Πύργος της Καλαμαρίας, Πύργος των Γενιτσάρων, ενώ από τον 19ο αι. αναφέρεται, στις πηγές, ως Πύργος του Αίματος (Κανλή Κουλέ), καθώς αποτέλεσε χώρο φυλάκισης και εκτέλεσης καταδίκων. Το 1883, με διαταγή του σουλτάνου Αβδούλ Χαμίτ Β’, ο πύργος βάφεται σε άσπρο χρώμα και παίρνει το όνομα Μπεγιάζ Κουλέ (Λευκός Πύργος), ονομασία που διατηρεί μέχρι και σήμερα. Μετά την κατεδάφιση του θαλάσσιου τείχους και του οκταγωνικού περιβόλου του, το 1911, ο ύψους 34 μ. πύργος, παρέμεινε ως το μοναδικό τμήμα της παλαιάς οχύρωσης, και, με τον καιρό, αναδείχτηκε σε σύμβολο της πόλης της Θεσσαλονίκης.

Από το 2008 ο Λευκός Πύργος στεγάζει μόνιμη έκθεση που αφορά την ιστορία της Θεσσαλονίκης, από την εποχή της ίδρυσής της μέχρι τις μέρες μας. Η έκθεση παρουσιάζει όψεις της πόλης μέσα από την μακραίωνη και αδιάσπαστη ιστορικά παρουσία της, η οποία ξεκινάει με την ίδρυση της, από το βασιλιά της Μακεδονίας Κάσσανδρο, τον 4ο αι. π.Χ. αι., περνάει στη βυζαντινή περίοδο, κατά τη οποία αποτέλεσε την σημαντικότερη πόλη της αυτοκρατορίας, μετά την Κωνσταντινούπολη, συνεχίζει στην εποχή της οθωμανικής αυτοκρατορίας, ως το μεγαλύτερο αστικό κέντρο στο ευρωπαϊκό τμήμα της, και, τέλος, μετά την απελευθέρωσή της το 1912, ως σημαντικό εμπορικό κέντρο του νέου ελληνικού κράτος και χώρος εγκατάστασης του προσφυγικού ελληνισμού μετά την μικρασιατική καταστροφή το 1922.

Την μακραίωνη ιστορία της Θεσσαλονίκης, ως πόλη-σταυροδρόμι, όπου συναντήθηκαν και συνυπήρξαν για μεγάλες χρονικές περιόδους άνθρωποι με διαφορετικές θρησκευτικές και πολιτιστικές καταβολές, επιχειρεί να αποτυπώσει η έκθεση. Στόχος δεν είναι να «μουσειοποιήσει» την πόλη, αλλά, μέσα από τη συνοπτική διήγηση της ιστορίας της, να την «προσωποποιήσει» για τον επισκέπτη και να κεντρίσει το ενδιαφέρον του για μία περαιτέρω γνωριμία με τα μνημεία και τα μουσεία της.

Η έκθεση είναι οργανωμένη θεματικά. Σε κάθε έναν από τους 6 ορόφους του πύργου παρουσιάζεται ένα θέμα, το οποίο αναπτύσσεται διαχρονικά, με την χρήση σύγχρονων πολυμέσων (βίντεο, προβολές, διαδραστικές και ηχητικές εφαρμογές) και γραφιστικών συνθέσεων.

Έτσι, ο επισκέπτης ξεκινώντας από το ισόγειο θα γνωρίσει τον φυσικό χώρο στον οποίο αναπτύχθηκε η πόλη κατά τους πρώτους αιώνες από την ίδρυση της, και, στη συνέχεια, ανεβαίνοντας τους ορόφους, θα περιηγηθεί στην πολεοδομική ιστορία της (1ος όροφος) και τα μνημεία της (2ος όροφος), τον πληθυσμό της, ντόπιο και προσφυγικό (3ος όροφος), το εμπόριο, την οικονομία, τα προϊόντα και τις παραγωγικές δραστηριότητες (4ος όροφος), την πνευματική και καλλιτεχνική ζωή του 19ου και 20ου αι. (5ος όροφος) και, τέλος, τις γεύσεις της πόλης, στις οποίες καθρεφτίζεται η ποικιλία των ανθρώπων διαφορετικής προέλευσης και κουλτούρας που έζησαν σ’ αυτή (6ος όροφος). Τέλος, φτάνοντας στο ψηλότερο σημείο, στον εξώστη του πύργου, μπορεί να απολαύσει την εξαιρετική θέα προς όλη την πόλη και τις κορυφογραμμές του Ολύμπου.

Αξίζει η επίσκεψη στον επιβλητικό, ιστορικά φορτισμένο χώρο του Λευκού Πύργου για να μπορέσει κάποιος να περιηγηθεί στον χρόνο και τις φάσεις της ιστορικής εξέλιξης της Θεσσαλονίκης, ακολουθώντας μία θεματική αφήγηση της μακραίωνης ιστορίας της.

Πηγή
https://www.lpth.gr/