Πρωτοχρονιά στην Καμπότζη 

Πρωτοχρονιά στην Ταϊλάνδη 

Γεγονότα 

1742 – Το ορατόριο του Γκέοργκ Φρήντριχ Χαίντελ Μεσσίας κάνει παγκόσμια πρεμιέρα στο Δουβλίνο. 

1870 – Ιδρύεται το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης (Νέα Υόρκη). 

1964 – Στα βραβεία της Αμερικανικής Ακαδημίας Κινηματογράφου, ο Σίντνεϊ Πουατιέ γίνεται ο πρώτος Αφροαμερικανός που κερδίζει το Όσκαρ Α΄ Ανδρικού Ρόλου, για την ταινία Κάτω Από Το Βλέμμα Του Θεού (1963). 

Γεννήσεις 

1769 – Τόμας Λόρενς (13 Απριλίου 1769 – 7 Ιανουαρίου 1830), Άγγλος ζωγράφος, μεταξύ των σημαντικότερων προσωπογράφων της εποχής του, συλλέκτης έργων τέχνης και ο τέταρτος πρόεδρος της Βασιλικής Ακαδημίας των Τεχνών. 

1841 – Λουί-Ερνέστ Μπαριά (13 Απριλίου 1841 – 4 Φεβρουαρίου 1905), Γάλλος γλύπτης, επηρεασμένος από το στιλ της Αρ Νουβό. Σημαντικά έργα: The Oath of Spartacus, Jeune fille de Mégare και La Défense de Paris. 

1899 – Άλφρεντ Μόσερ Μπατς (13 Απριλίου 1899 – 4 Απριλίου 1993), Αμερικανός αρχιτέκτονας και εφευρέτης του Σκραμπλ. Ήταν επίσης ερασιτέχνης καλλιτέχνης και ορισμένα από τα σκίτσα του αποκτήθηκαν από το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης (Νέα Υόρκη). 

1906 – Σάμιουελ Μπέκετ (13 Απριλίου 1906 – 22 Δεκεμβρίου 1989), Ιρλανδός λογοτέχνης, ποιητής και θεατρικός συγγραφέας. Το έργο του είναι βασικά μινιμαλιστικό, και σύμφωνα με ορισμένους ερμηνευτές, βαθιά απαισιόδοξο για την ανθρώπινη φύση, εξυπηρετώντας την επιθυμία του να δείξει ότι το ταξίδι είναι που αξίζει, παρά τις δυσκολίες του. Το 1969, τιμήθηκε με το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας, ενώ το 1984 εκλέχθηκε επικεφαλής της Aosdána, ένωσης ανθρώπων των Καλών Τεχνών της Ιρλανδίας. 

1926 – Έλλη Λαμπέτη (13 Απριλίου 1926 – 3 Σεπτεμβρίου 1983), μια από τις σημαντικότερες Ελληνίδες ηθοποιούς. Ενδεικτικά έργα: Γυάλινος Κόσμος, Λεωφορείον ο Πόθος, Το κορίτσι με τα μαύρα. Το 1951 της απενεμήθη το έπαθλο «Κοτοπούλη» για την ερμηνεία της στα έργα «Η κληρονόμος» και «Πεγκ, καρδούλα μου». Το 1961 έλαβε «Αριστείον Κινηματογραφικής Αξίας» για τις ταινίες στις οποίες έπαιξε την περίοδο 1955-61, το 1980 Βραβείο «Φεστιβάλ Ιθάκης»  για την πολυετή καλλιτεχνική της προσφορά, ενώ το 1983 ο κινηματογράφος «Γρανάδα» μετονομάστηκε σε Θέατρο «Λαμπέτη». Το 2002 η «Ελληνική Εταιρεία Μαστολογίας» έδωσε το όνομα της ηθοποιού στο κέντρο ψυχοκοινωνικής υποστήριξης γυναικών με καρκίνο του μαστού. Για την ερμηνεία της στο Τελευταίο ψέμα ήταν υποψήφια για βραβείο BAFTA (British Academy of Film and Television Arts) A’ γυναικείου ρόλου. 

1939 – Σέιμους Χίνι (13 Απριλίου 1939 – 30 Αυγούστου 2013), Ιρλανδός ποιητής, ο οποίος έλαβε το Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1995 «για τα λυρικής ομορφιάς και ηθικού βάθους έργα του». Κάποια από τα έργα του έχουν μεταφραστεί στα ελληνικά: Η κυβέρνηση της γλώσσας, Η ελληνική εμπειρία, Το αλφάδι, Τα ποιήματα του βάλτου 

1940 – Ζαν-Μαρί Γκυστάβ Λε Κλεζιό (13 Απριλίου 1940), Γάλλος συγγραφέας, τιμημένος το 2008 με Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας, πάνω από σαράντα έργων (μυθιστορήματα, διηγήματα, νουβέλες, δοκίμια) με έντονο το αυτοβιογραφικό στοιχείο, το στοιχείο της περιπλάνησης και των ταξιδιών αλλά και το στοιχείο της οικολογίας, του μύθου και της ψευδαίσθησης. Τα έργα έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες της υδρογείου (αγγλικά, γερμανικά, ιταλικά, ισπανικά, καταλανικά, πορτογαλικά, ρωσικά, κινεζικά, ιαπωνικά, κορεατικά, δανέζικα, σουηδικά, ελληνικά, τουρκικά). 

1947 – Θάνος Μικρούτσικος (13 Απριλίου 1947 – 28 Δεκεμβρίου 2019), Έλληνας πιανίστας και συνθέτης, από τους σημαντικότερους της νεότερης ελληνικής μουσικής σκηνής. Ενδεικτικά έργα του: Ο Σταυρός του Νότου (1979), Στου αιώνα την παράγκα (1996), Υπέροχα μονάχοι (2006) 

1962 – Χίλελ Σλόβακ (13 Απριλίου 1962 – 25 Ιουνίου 1988), Ισραηλινός μουσικός, περισσότερο γνωστός ως ο πρώτος κιθαρίστας και ιδρυτικό μέλος του μουσικού συγκροτήματος του Λος Άντζελες, Red Hot Chili Peppers. 

1966 – Μαντώ (πραγματικό όνομα Αδαμαντία Σταματοπούλου (13 Απριλίου 1966), ελληνίδα τραγουδίστρια. Έχει συνεργαστεί με πάρα πολλούς καλλιτέχνες, στα 30 χρόνια μουσικής πορείας της, είτε δισκογραφικά-συνθετικά είτε σε μουσικές σκηνές, όπως οι: Αντώνης Βαρδής, Δημήτρης Μητροπάνος, Γιάννης Σπανός, Γιώργος Χατζηνάσιος, Μίμης Πλέσσας, Χρήστος Νικολόπουλος, Πασχάλης Τερζής, Γιάννης Πάριος, Γιάννης Πουλόπουλος, Ανδρέας Μικρούτσικος, Τζίμης Πανούσης, Λουκιανός Κηλαηδόνης, Κώστας Χαριτοδιπλωμένος, Πασχάλης, Στέφανος Κορκολής, Σοφία Αρβανίτη, Γιώργος Θεοφάνους, Φοίβος, Αντώνης Ρέμος, Ντέμης Ρούσσος, Σερτάμπ Ερενέρ, Ζαν Μισέλ Ζαρ, Τζέσικα Σίμπσον κ.ά.. 

Θάνατοι 

1592 – Μπαρτολομέο Αμμαννάτι (15 Ιουνίου 1511 – 13 Απριλίου 1592), Ιταλός αρχιτέκτονας και γλύπτης. Μαθήτευσε κοντά στους Μπάτσιο Μπαντινέλλι και Τζάκοπο Σανσοβίνο, ενώ μιμήθηκε στενά το στιλ του Μιχαήλ Αγγέλου. Ο Αμμαννάτι διακρίθηκε περισσότερο στην αρχιτεκτονική, παρά στη γλυπτική. Η εργασία του για την ολοκλήρωση του Παλάτσο Πίττι αποτελεί ένα από τα διασημότερα επιτεύγματά του. Γνωστή επίσης είναι η όμορφη γέφυρα του ποταμού Άρνου που είναι γνωστή ως Πόντε Σάντα Τρινιτά και η μαρμάρινη και μπρούτζινη «Κρήνη του Ποσειδώνος» (Fontana del Nettuno) για την the Πιάτσα ντελλα Σινιορία. Μεταξύ των άλλων περίφημων γλυπτών του Αμμαννάτι είναι και τα εξής: το μαρμάρινο άγαλμα της Νίκης (1540), Museo Nazionale del Bargello, Φλωρεντία, το μαρμάρινο άγαλμα Η Λήδα με τον Κύκνο, Museo Nazionale del Bargello, το μπρούτζινο άγαλμα της Αφροδίτης (1558–59), Μουσείο Πράδο (Μαδρίτη), το μαρμάρινο άγαλμα Παρνασσός (1563), Museo Nazionale del Bargello, το πέτρινο άγαλμα Αλληγορία του Χειμώνα (1563–65), Βίλλα των Μεδίκων, Καστέλλο, το μπρούτζινο άγαλμα Θεά `Οπι (1572–75), Παλάτσο Βέκιο, Φλωρεντία. 

1695 – Ζαν ντε Λα Φονταίν (8 Ιουλίου 1621 – 13 Απριλίου 1695), Γάλλος ποιητής, περίφημος για τους Μύθους του, που ήταν εμπνευσμένοι κυρίως όμως από τον Αίσωπο. 

1956 – Έμιλ Νόλντε (7 Αυγούστου 1867 – 13 Απριλίου 1956), Γερμανό-Δανός ζωγράφος, μέλος της εξπρεσσιονιστικής καλλιτεχνικής ομάδας Die Brücke (“Η γέφυρα” περίοδος 1906-1907), Berlin Sucession (περίοδος 1908-1910) και Der Blaue Reiter. Ένας από τους πρώτους καλλιτέχνες του 20ού αιώνα που εξερεύνησε το χρώμα στη ζωγραφική χρησιμοποιώντας λάδια και νερομπογιά, έγινε ιδιαίτερα γνωστός για τη χρήση εκφραστικών χρωμάτων καθώς και για τη τεχνική του. 

1964 – Φάιτ Χάρλαν (22 Σεπτεμβρίου 1899 – Κάπρι, 13 Απριλίου 1964), Γερμανός ηθοποιός και σκηνοθέτης στην ναζιστική Γερμανία. Σκηνοθέτησε αρκετά ναζιστικά και αντισημιτικά έργα. Μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο καταδικάστηκε, το πόρισμα όμως αναιρέθηκε και ο Χάρλαν σταμάτησε να εργάζεται. 

1966 – Κάρλο Καρά (11 Φεβρουαρίου 1881 – 13 Απριλίου 1966), Ιταλός ζωγράφος και κεντρική φυσιογνωμία του κινήματος του φουτουρισμού που αναπτύχθηκε στις αρχές του 20ού αιώνα. 

1975 – Λέλα Πατρικίου (1904 – 13 Απριλίου 1975), Ελληνίδα ηθοποιός του μουσικού θεάτρου και του κινηματογράφου. 

1984 – Διονύσης Παπαγιαννόπουλος (12 Ιουλίου 1912 – 13 Απριλίου 1984), Έλληνας ηθοποιός του θεάτρου και του κινηματογράφου και διακεκριμένος έφεδρος υπολοχαγός ο οποίος συμμετείχε στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Το 1968 βραβεύτηκε με το βραβείο των Ελλήνων κριτικών για την ταινία Το κανόνι και τ’ αηδόνι. Συνολικά έπαιξε σε 133 ταινίες, ανάμεσά τους Ένας ιππότης για τη Βασούλα, Η βίλα των οργίων, Ο κυρ-Γιώργης εκπαιδεύεται, Φουσκοθαλασσιές κ.τ.λ. Τελευταία ταινία του ήταν το Ταξίδι στα Κύθηρα. Έπαιξε και στην τηλεόραση όπου ο ρόλος του κυρ-Γιώργη στο Λούνα Παρκ τον καθιέρωσε στη λαϊκή συνείδηση. 

2000 – Τζόρτζιο Μπασσάνι (4 Μαρτίου 1916 – 13 Απριλίου 2000), Ιταλός συγγραφέας μυθιστοριογράφος και ποιητής, αγωνίστηκε κατά του φασισμού και το 1943 φυλακίστηκε. Στα πολυβραβευμένα μυθιστορήματά του εξετάζει την περιθωριοποίηση Εβραίων και ομοφυλόφιλων. Μεγαλύτερη επιτυχία του ήταν το μυθιστόρημα Ο κήπος των Φίντσι-Κοντίνι, το πρώτο της σειράς Il romanzo di Ferrara, όπου αναπαρίσταται πιστά η ζωή της εβραϊκής κοινότητας δίπλα στην χριστιανική κατά την διάρκεια του φασισμού. Επίσης, ήταν αυτός που «ανακάλυψε» και εξέδωσε τον Γατόπαρδο του Τζουζέππε Τομάζι ντι Λαμπεντούζα. 

2009 – Σπύρος Παπαβασιλείου (1940 – 13 Απριλίου 2009), Έλληνας λαϊκός συνθέτης και διευθυντής ορχήστρας. Μεταξύ των επιτυχιών του -συνολικά έγραψε 600 λαϊκά τραγούδια- που ερμήνευσαν οι Δημήτρης Μητροπάνος, Βίκυ Μοσχολιού, Στράτος Διονυσίου, Δημήτρης Κοντολάζος, Κατερίνα Στανίση, Άννα Βίσση, Μαρινέλλα, Γιάννης Πάριος, Αντώνης Καλογιάννης, Τζαίνη Βάνου, Λευτέρης Μυτιληναίος, Γιώργος Γερολυμάτος, Ρίτα Σακελλαρίου, Νότης Σφακιανάκης είναι και τα: «Ας ήταν και να πέθαινα ξημέρωμα Σαββάτου», «Σ΄ αγαπώ σαν αμαρτία», “Καλοκαίρια και χειμώνες”, «Πήρα ένα γράμμα της», «`Αστα φίλε παραείναι», “Φιλί, φιλί σ’ ανάστησα”, Μακάρι να πίστευε, «Πέσε κάτω και θα δεις», «Είμαστε άρρωστοι κι οι δυο», «Ο βιοπαλαιστής», «Κυρα-ζωή», «Μη ρωτάς γιατί», «Τρελός από αγάπη», «`Αστα και μην τα ρωτάς», «Δηλητήριο», κ.α.. 

2010 – Μάνος Ξυδούς (15 Μαΐου 1953 – 13 Απριλίου 2010), Έλληνας μουσικός παραγωγός, συνθέτης, στιχουργός και τραγουδιστής. Έγινε κυρίως γνωστός από τη συμμετοχή του στους Πυξ Λαξ. 

2015 – Εδουάρδο Γκαλεάνο (3 Σεπτεμβρίου 1940 – 13 Απριλίου 2015), Ουρουγουανός δημοσιογράφος, λογοτέχνης και συγγραφέας, μία από τις εξέχουσες προσωπικότητες της λατινοαμερικάνικης λογοτεχνίας. Τα βιβλία του έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες. Τα πιο γνωστά έργα του είναι τα Μνήμες φωτιάς (1986) και Οι ανοιχτές φλέβες της Λατινικής Αμερικής (1971), που έχουν μεταφραστεί σε 20 γλώσσες. Οι δουλειές του υπερβαίνουν τις ορθόδοξες τεχνοτροπίες, συνδυάζοντας το ντοκιμαντέρ, το μυθιστόρημα, τη δημοσιογραφία, την πολιτική ανάλυση και την ιστορία. 

2015 – Γκύντερ Γκρας (16 Οκτωβρίου 1927 – 13 Απριλίου 2015), ένας από τους σημαντικότερους μεταπολεμικούς Γερμανούς συγγραφείς, ο οποίος βραβεύτηκε το 1999 με το Νόμπελ Λογοτεχνίας. Εκτός από τα μυθιστορήματα με τα οποία έγινε γνωστός σε ολόκληρο τον κόσμο, έγραψε θεατρικά έργα και ασχολήθηκε με την ποίηση. Συγχρόνως είχε έντονη ανάμειξη στην πολιτική ζωή της Γερμανίας. Έγινε ιδιαίτερα γνωστός με το μυθιστόρημα του Το τενεκεδένιο ταμπούρλο που εκδόθηκε το 1959 και έγινε ταινία είκοσι χρόνια αργότερα. Ακολούθησαν το 1961 το Γάτα και Ποντίκι και το 1963 το Σκυλίσια μέρα που μαζί με το Τενεκεδένιο ταμπούρλο αποτελούν την Τριλογία του Ντάντσιχ. Άλλα γνωστά του έργα, που μεταφράστηκαν και στα ελληνικά είναι: Η πρόβα της εξέγερσης των πληβείων (1966), Ο Μπουτ το ψάρι (1977), Δυσοίωνα κοάσματα (1992), Γράφοντας μετά το Άουσβιτς (1993), Ένα ευρύ πεδίο (1995), Ο αιώνας μου (1999) και Σαν τον κάβουρα (2002).

---

Πηγή: https://el.wikipedia.org