Γράφει η συντάκτρια Μαριορή Γρηγορίου

Κάθε χρόνο στις 22 Απριλίου γιορτάζεται η «Παγκόσμια Ημέρα της Μητέρας Γης» με στόχο την ευαισθητοποίηση της διεθνούς κοινότητας για την προστασία του πλανήτη. Η «Ημέρα της Γης» καθιερώθηκε το 1970 στις ΗΠΑ, σηματοδοτώντας τη γένεση του σύγχρονου περιβαλλοντικού κινήματος. Από το 2009, ξεκίνησε, με πρωτοβουλία του ΟΗΕ, ο εορτασμός της σε παγκόσμια κλίμακα, με εκδηλώσεις που συντονίζονται από το «Δίκτυο Ημέρας της Γης» (Earth Day Network), σε περισσότερες από 175 χώρες σε όλο τον κόσμο…

Με αφορμή την επέτειο, ας γνωρίσουμε ένα από τα πιο εντυπωσιακά σύγχρονα μουσεία της χώρας μας, αφιερωμένο στο περιβάλλον, το Μουσείο Περιβάλλοντος Στυμφαλίας.

Το μουσείο βρίσκεται στην πλαγιά ενός από τους κατάφυτους λόφους που περιβάλλουν τη λίμνη Στυμφαλία, στην ορεινή Κορινθία. Η λίμνη της Στυμφαλίας, όπου, σύμφωνα με τη μυθολογία, ο Ηρακλής αντιμετώπισε και εξολόθρευσε τις Στυμφαλίδες όρνιθες, αποτελεί τη μεγαλύτερη ορεινή υδάτινη λεκάνη της Πελοποννήσου και έναν από τους σημαντικότερους ορεινούς υγροβιότοπους των Βαλκανίων, με πλούσια χλωρίδα και πανίδα, που συγκαταλέγεται στις προστατευόμενες περιοχές του Ευρωπαϊκού Δικτύου «NATURA 2000».

Το Μουσείο Περιβάλλοντος Στυμφαλίας ιδρύθηκε από το Πολιτιστικό Ίδρυμα του Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ) και ανήκει στο Δίκτυο Θεματικών Τεχνολογικών Μουσείων του ΠΙΟΠ. Το Δίκτυο περιλαμβάνει 9 μουσεία σε όλη την Ελλάδα και λειτουργεί με στόχο την καταγραφή και ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς του τόπου μας, μέσω της ίδρυσης μουσείων στην ελληνική περιφέρεια στα οποία προβάλλεται ο ιδιαίτερος χαρακτήρας των παραδοσιακών πρακτικών παραγωγής κάθε περιοχής.

Σκοπός της λειτουργίας του Μουσείου Περιβάλλοντος Στυμφαλίας είναι να καταδείξει την αλληλεξάρτηση ανθρώπου και φύσης, να συμβάλει στην οικολογική ευαισθητοποίηση του κοινού για την αναγκαιότητα της οικολογικής ισορροπίας και του σεβασμού στο περιβάλλον, και να διασώσει τη γνώση για την παραδοσιακή τεχνολογία της περιοχής.

Το κτήριο του μουσείου, χτισμένο από φυσικά υλικά, αποτελείται από δύο χώρους που περιλαμβάνουν συνεχείς ανοικτές αίθουσες με εντυπωσιακή θέα στη λίμνη της Στυμφαλίας, ενώ η εμβληματική κατακόρυφη καμινάδα, που φαίνεται να «τέμνει» την οριζόντια γραμμική ανάπτυξη του κτηρίου, λειτουργεί ως σήμα – σύμβολό του.

Μπαίνοντας στο εσωτερικό του μουσείου, ο επισκέπτης θα ξεκινήσει την περιήγηση του από την ενότητα που είναι αφιερωμένη στο περιβάλλον. Εδώ παρουσιάζονται τα γεωλογικά χαρακτηριστικά της περιοχής και ο τρόπος που αυτά αξιοποιήθηκαν από τον άνθρωπο στην πορεία των χιλιετιών, στο πλαίσιο μίας αρμονικής, αλλά και αναγκαίας, συνύπαρξής τους.

Προχωρώντας στη δεύτερη ενότητα, μπορεί να δει πώς το περιβάλλον αυτό, με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της χλωρίδας και της πανίδας των βιότοπων της λίμνης και των βουνών της Ζήρειας, του Ολίγυρτου, του Μαυροβουνίου και του Γραβιά που την περιβάλλουν, επηρέασε την ανάπτυξη της ανθρώπινης δραστηριότητας, και ειδικότερα των παραδοσιακών επαγγελμάτων, εισάγοντας, έτσι, το ανθρώπινο στοιχείο στη μουσειακή αφήγηση. Μέσα από πλούσιο εποπτικό υλικό, που περιλαμβάνει μακέτες, ψηφιακές αναπαραστάσεις, διαδραστικές εφαρμογές, ταινίες τεκμηρίωσης κ.ά., παρουσιάζονται οι δραστηριότητες που ανέπτυξαν διαχρονικά οι άνθρωποι στην περιοχή, όπως το κυνήγι, η αλιεία, η γεωργία, η αμπελουργία, η κτηνοτροφία, η μελισσοκομία και οι μεταφορές.

Κεντρικό και πλέον εντυπωσιακό έκθεμα του μουσείου αποτελεί το ανοιχτό ενυδρείο, που αναπαριστά σε τομή τη λίμνη της Στυμφαλίας, με ψάρια και φυτά της περιοχής, προβάλλοντας τον ρόλο της ως κινητήριου μοχλού κάθε ανθρώπινης δραστηριότητας στην περιοχή.

Παράλληλα, το μουσείο διοργανώνει εκπαιδευτικά προγράμματα με παιχνίδια και δραστηριότητες για μαθητές, όπως το πρόγραμμα «Παιχνίδια μυστικά στης λίμνης τα νερά», το οποίο δίνει την δυνατότητα στους μικρούς επισκέπτες να ανεβούν σε βάρκα και να δουν από κοντά φυτά και ψάρια της λίμνης, ενώ φιλοξενεί και περιοδικές εκθέσεις, εκδηλώσεις και άλλες δράσεις πολιτισμού.

Η ομορφιά του τοπίου, η οικολογική σημασία της λίμνης, του νοτιότερου αυτού ορεινού υγροβιότοπου των Βαλκανίων, και η σύνδεση της περιοχής με τη μυθολογία, την ιστορία και τη λαογραφία, προσφέρουν στον επισκέπτη μία μοναδική εμπειρία γνωριμίας με τη φύση αλλά και τον τρόπο που ο άνθρωπος αλληλεπιδρά με το περιβάλλον του για να επιβιώσει και να αναπτύξει τις δραστηριότητές του.

Πηγή
https://www.piop.gr/el/diktuo-mouseiwn/Mouseio-Periballontos-Stymfalias/to-mouseio.aspx