You are currently viewing Το Μουσείο της Ακρόπολης, ανανεωμένο, έκανε τον απολογισμό του κλείνοντας τα 11 χρόνια του

Το Μουσείο της Ακρόπολης, ανανεωμένο, έκανε τον απολογισμό του κλείνοντας τα 11 χρόνια του

Στις 20 Ιουνίου, το Μουσείο της Ακρόπολης κλείνει 11 χρόνια λειτουργίας. Χτες, Πέμπτη 18 Ιουνίου, πραγματοποιήθηκε συνέντευξη τύπου για τον ετήσιο απολογισμό του.

Ο Πρόεδρος του Μουσείου Ακρόπολης, ο καθηγητής Δημήτρης Παντερμαλής σημειώνει:

” Στις 20 Ιουνίου 2019 γιορτάσαμε τα δέκα χρόνια λειτουργίας του Μουσείου. Το μεγάλο γεγονός της ημέρας ήταν το άνοιγμα της αρχαιολογικής ανασκαφής κάτω από το κτήριο που επιτέλους πραγματοποιήθηκε μετά από 25 χρόνια εργασιών και αναμονής. Οι επισκέπτες χαίρονται έτσι άλλο ένα επίπεδο του Μουσείου απολαμβάνοντας τον ευχάριστο περίπατο πάνω σε μεταλλικές γέφυρες ανάμεσα στα σπίτια, τα λουτρά και τα εργαστήρια μιας αρχαίας γειτονιάς στα νότια της Ακρόπολης.

Βασικός μουσειακός στόχος για τα επόμενα χρόνια θα είναι η εκθεσιακή αναβάθμιση και ο εμπλουτισμός της παρουσίασης των δύο μεγάλων αρχαίων ναών της Ακρόπολης, του πρώτου Παρθενώνα (580/570 π.Χ.), του λεγόμενου Εκατομπέδου, και του ‘Αρχαίου Ναού’ (520/510 π.Χ.) που είναι ο πρόδρομος του Ερεχθείου. Θεωρούμε απαραίτητο να αντιλαμβάνεται εύκολα ο επισκέπτης ότι το Μουσείο στεγάζει αρχιτεκτονικά μέλη, γλυπτά και αναθήματα από δύο Ακροπόλεις, της αρχαϊκής και της κλασικής.

Η επισκεψιμότητα του Μουσείου κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2019 υπήρξε εξαιρετικά υψηλή, ανάλογη με εκείνη του προηγούμενου έτους. Ωστόσο, λόγω της πανδημίας της νέας νόσου στις αρχές του πρώτου εξαμήνου του 2020, άρχισε να ελαττώνεται αισθητά ο αριθμός των επισκεπτών για να μηδενιστεί όταν το Μουσείο υποχρεώθηκε να κλείσει για λόγους υγειονομικής προστασίας εργαζομένων και επισκεπτών στις 14 Μαρτίου 2020.

Παρόλα αυτά, το Μουσείο δεν έμεινε ανενεργό. Ένα μέρος του προσωπικού και ορισμένοι εξωτερικοί συνεργάτες, λαμβάνοντας τα απαραίτητα μέτρα προστασίας, προχώρησαν στην πραγματοποίηση προγραμματισμένων εκθεσιακών εργασιών, σε συντηρήσεις, σε επισκευές και σε εργασίες εις βάθος καθαριότητας. Η επανεκκίνηση της λειτουργίας του Μουσείου για το κοινό δεν θα είναι εύκολη γιατί η μολυσματική νόσος δεν έχει ακόμη εκλείψει και τα μέτρα υγειονομικής προστασίας είναι ασφαλώς αυστηρά. Ωστόσο, το Μουσείο έχει ανανεωθεί και αναμένει να συνεχίσει πλησίστιο την πορεία του, φιλοδοξώντας όχι μόνο να επανακάμψει αλλά και να συνεχίσει να καινοτομεί.

Ευχαριστώ και φέτος το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, την Εφορεία Αρχαιοτήτων Αθηνών και την Υπηρεσία Συντήρησης Μνημείων Ακρόπολης για την πολύτιμη συνεργασία.”

Η Αίθουσα της Αρχαϊκής Ακρόπολης © Μουσείο Ακρόπολης. Φωτογραφία Γιώργος Βιτσαρόπουλος

Αλλαγές και βελτιώσεις στις συλλογές

Στη μόνιμη έκθεση
Ο εμπλουτισμός της μόνιμης έκθεσης με νέα έργα και η ανανεωμένη παρουσίαση σημαντικών εκθεμάτων αποτελούν προτεραιότητες του Μουσείου Ακρόπολης. Τη χρονιά που πέρασε, στην Αίθουσα της Αρχαϊκής Ακρόπολης, αποσύρθηκε από την προθήκη της έκθεσης το κεφάλι της Κόρης Ακρ. 696 («Κόρη με τον Πόλο») και συνδέθηκε με τα θραύσματα του κορμού που βρίσκονταν στις αποθήκες.
Η προσαρμογή των αποσπασματικά διατηρημένων θραυσμάτων σε ένα πρωτότυπο αρθρωτό σύστημα ανάρτησης οδήγησε στην ανασύσταση μιας ακόμα αρχαϊκής Κόρης. Στην Κόρη Ακρ. 269 («Κόρη της Λυών»), το αντίγραφο του θραύσματος που βρίσκεται στη Λυών αντικαταστάθηκε με νέο και τα θραύσματα προσαρμόστηκαν με εμφανή αναστρέψιμο τρόπο, χωρίς αναπλάσεις, κάτι που άλλαξε τη φιλοσοφία παρουσίασης του γλυπτού. Βελτιώθηκε επίσης ο τρόπος έκθεσης του τέθριππου Ακρ. 575 και του πάνθηρα Ακρ. 552, που αποδίδονται σε μετόπες
του Εκατομπέδου.
Στο αίθριο της Αίθουσας του Παρθενώνα προστέθηκε ένας θράνος που αποτελεί αρχιτεκτονικό τμήμα του Παρθενώνα και συνοδεύεται από προβολή της πολύχρωμης διακόσμησης. Επιπλέον, ολοκληρώθηκε το πρόγραμμα βελτίωσης καθαρισμού της δυτικής ζωφόρου του Παρθενώνα με τεχνολογία λέιζερ, με επεμβάσεις σε πέντε ακόμα λίθους (ΔΖXIII έως ΔΖXVΙ και ΔΖ ΧΙ).
Τέλος, στη δυτική πλευρά του πρώτου ορόφου του Μουσείου, πραγματοποιήθηκε επιτόπιος καθαρισμός στο έκθεμα Ακρ. 981, που προέρχεται από πλάκα του θωρακίου του ιερού της Αθηνάς Νίκης.

Στο εργαστήριο συντήρησης

Το Τμήμα Συντήρησης Αρχαιοτήτων και Εκμαγείων ολοκλήρωσε τη συντήρηση 12 μαρμάρινων, 307 κεραμικών και 180 μεταλλικών αντικειμένων, την αφαλάτωση 332 ευρημάτων, καθώς και τον καθαρισμό και τη συντήρηση των αρχιτεκτονικών καταλοίπων της ανασκαφής που εκτείνεται στη βάση του Μουσείου.

Στις αρχαιολογικές αποθήκες

Το Τμήμα Συλλογής Κλασικών, Ελληνιστικών και Ρωμαϊκών Αρχαιοτήτων συνέχισε το σημαντικό έργο ενημέρωσης και εμπλουτισμού των ψηφιακών καταλόγων των αντικειμένων που φυλάσσονται στις αρχαιολογικές αποθήκες του Μουσείου.

Ολοκλήρωσε την ενοποίηση και τον έλεγχο των ψηφιακών καταλόγων του υλικού της ανασκαφής «Νοτίως Ακροπόλεως» και προχώρησε στη μελέτη και χρονολόγηση κλειστών συνόλων της ανασκαφής του οικοπέδου Μακρυγιάννη. Ολοκλήρωσε την οργάνωση της βιβλιοθήκης Γιώργου και Κατερίνας Δεσπίνη που βρίσκεται στον περιβάλλοντα χώρο του Μουσείου και εγκαινιάστηκε στις 18 Ιουνίου 2019.

Εισήγαγε 53 νέους τίτλους στην βάση δεδομένων της βιβλιοθήκης του Μουσείου Ακρόπολης, οργάνωσε τα βιβλία σε θεματικές ενότητες και επιμελήθηκε την αποστολή των νέων εκδόσεων «Μουσείο Ακρόπολης. Η ανασκαφή» και «From Hippias to Kallias. Greek Art in Athens and beyond», σε 103 βιβλιοθήκες, αρχαιολογικούς φορείς και ιδρύματα.

Δανεισμοί εκθεμάτων

Το Μουσείο συμμετείχε με έργα του σε τέσσερις εκθέσεις που διοργανώθηκαν στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Παρουσίασε το πορτραίτο του Μεγάλου Αλεξάνδρου (Ακρ. 1331) στην έκθεση με τίτλο «The Joint Exhibition of Asian Civilization» στο Εθνικό Μουσείο της Κίνας στο Πεκίνο (10/5/2019 – 20/8/2019). Στη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη της Αμερικανικής Σχολής Κλασσικών Σπουδών μεταφέρθηκε το θραύσμα S 1776 της ζωφόρου του Παρθενώνα στην έκθεση με τίτλο «Acropolis Redux: Caryatid/Frieze» (18/5/2019 – 14/7/2019). Συμμετείχε στην έκθεση «The Greeks. Agamemnon to Alexander the Great» στο Seoul Arts Center του Hangaram Museum στη Σεούλ της Κορέας, με την Κόρη Ακρ. 673 και το ψήφισμα ΕΜ 2811+ ΕΜ 7180 (5/6/2019 – 15/9/2019). Τέλος, στην Ινδιανάπολη των Ηνωμένων Πολιτειών ταξίδεψαν επτά σημαντικά έργα του Μουσείου – το άγαλμα της Κόρης Ακρ. 678, η προτομή του Πλάτωνα Μ 163 και τα αντίγραφα των λίθων VII, VIII, IX, X, XI της δυτικής ζωφόρου του Παρθενώνα – στο πλαίσιο της συμμετοχής του στην έκθεση με τίτλο «Ancient Greece. Life, Myth and Heroes» (15/6/2019 – 30/12/2019).

Η αρχαιολογική ανασκαφή στη βάση του Μουσείου

Με το άνοιγμα της αρχαιολογικής ανασκαφής τον Ιούνιο του 2019, οι αρχαιολόγοι του Τμήματος Συλλογής Κλασικών, Ελληνιστικών και Ρωμαϊκών Αρχαιοτήτων πρόσφεραν σε διάστημα τριών μηνών οργανωμένες ξεναγήσεις σε 642 επισκέπτες, καθώς και ειδικές παρουσιάσεις σε 100 μέλη του Συλλόγου Ελλήνων Ξεναγών. Παράλληλα, επεξεργάστηκα προτάσεις για τη βελτίωση του ανασκαφικού χώρου και τον εμπλουτισμό του εποπτικού υλικού.

Νέες τεχνολογίες

Συνεχίστηκαν οι φωτογραφίσεις με ειδικές συνθήκες (UV – IR) για τον εντοπισμό και την ταυτοποίηση ιχνών χρώματος, ταυτόχρονα με χρήση μηχανήματος XRF, σε 5 γλυπτά (λίθοι ΧIV και ΧΙΙΙ της δυτικής ζωφόρου του Παρθενώνα, Ακρ. 696, Ακρ. 5754 και Ακρ. 698). Πραγματοποιήθηκε επεξεργασία του τρισδιάστατου μοντέλου της Κόρης Ακρ. 269 («Κόρη της Λυών») για τρισδιάστατη εκτύπωση, έγινε τρισδιάστατη ψηφιοποίηση σε τρία γλυπτά του Μουσείου (Ακρ. 269, Ακρ. 1313 και Ακρ. 696), καθώς και στο θραύσμα της κεφαλής Ροντέν (CO467).

Σίμη από τη βορειοανατολική γωνία της στέγης του Παρθενώνα © Μουσείο Ακρόπολης. Φωτογραφία Γιώργος Βιτσαρόπουλος

Ηλεκτρονική τεκμηρίωση συλλογών

Το Τμήμα Συλλογής Κλασικών, Ελληνιστικών και Ρωμαϊκών Αρχαιοτήτων προχώρησε το μεγάλης κλίμακας πρόγραμμα εμπλουτισμού του Συστήματος Διαχείρισης Συλλογών (MuseumPlus). Τη χρονιά που πέρασε τεκμηριώθηκαν και εισήχθησαν στο σύστημα 509 λήμματα της προγραμματιζόμενης έκθεσης των ευρημάτων της ανασκαφής και 160 της Αίθουσας του Παρθενώνα, φθάνοντας το συνολικό αριθμό εγγραφών στις 10.548.

Το ψηφιακό μουσείο

Ολοκληρώθηκε το δυναμικό πρόγραμμα «Δημιουργία Ψηφιακού Μουσείου Ακρόπολης» που εντάχθηκε στο Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Αττικής 2014-2020 του ΕΣΠΑ. Τη διαχείριση του έργου έχει το Μουσείο Ακρόπολης από κοινού με την Κοινωνία της Πληροφορίας Α.Ε., ενώ ανάδοχος εταιρεία είναι ο Οργανισμός Τηλεπικοινωνιών Ελλάδος Α.Ε. Η νέα ιστοσελίδα που δημιουργήθηκε προσφέρει στους επισκέπτες τη δυνατότητα να περιηγηθούν σε έναν σύγχρονο πολυγλωσσικό ιστοχώρο, που αποτελεί οργανικό κομμάτι της επικοινωνιακής, εκπαιδευτικής και μουσειολογικής στρατηγικής προσέγγισης των διαφορετικών ομάδων κοινού στις οποίες απευθύνεται το Μουσείο. Το ελληνικό και διεθνές διαδικτυακό κοινό μπορεί να περιηγηθεί στους εκθεσιακούς χώρους του Μουσείου και να γνωρίσει τις συλλογές του, σε πρώτη φάση τα 2.127 εκθέματα της μόνιμης έκθεσης.

Επιπλέον, μια ειδική ιστοσελίδα με διασκεδαστικά παιχνίδια και ευφάνταστα βίντεο απευθύνεται αποκλειστικά σε παιδιά. Στο πλαίσιο του έργου ψηφιοποιήθηκαν 496 ημερολόγια ανασκαφής, 110.000 φωτογραφίες, 18.410 δελτία καταγραφής και 7.500 δελτία συντήρησης κινητών ευρημάτων, ενώ φωτογραφήθηκαν 550 αντικείμενα της μόνιμης έκθεσης και έγινε τρισδιάστατη σάρωση σε 60 γλυπτά.Επιπλέον, δημιουργήθηκαν 23 ψηφιακές εφαρμογές για τον φυσικό χώρο του Μουσείου ή/και το διαδίκτυο.

Το χρονοβόρο αυτό πρόγραμμα απασχόλησε μεγάλο μέρος του προσωπικού του Μουσείου, κυρίως του Τμήματος Συλλογής Κλασικών, Ελληνιστικών και Ρωμαϊκών Αρχαιοτήτων, του Τμήματος Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων, του Αυτοτελούς Γραφείου Επικοινωνίας και Προβολής και του Αυτοτελούς Γραφείου Προέδρου.

Ηλεκτρονικό Κατάστημα του Μουσείου

Το Μουσείο έχει εντείνει τις προσπάθειές του για την ανάπτυξη του ηλεκτρονικού καταστήματος με στόχο να τεθεί σε λειτουργία το 2020.